BACHANTKI | chor. Daniela Komędera | reż. Daria Kopiec

BACHANTKI – spektakl dyplomowy studentów IV roku Wydziału Teatru Tańca w Bytomiu Akademii Sztuk Teatralnych im. St. Wyspiańskiego w Krakowie.

Choreografia: Daniela Komędera
Reżyseria, adaptacja, dramaturgia: Daria Kopiec
Muzyka: Aleksandra Gronowska
Kostiumy: Patrycja Fitzet
Scenografia: Daria Kopiec, Patrycja Fitzet
Zdjęcia: Kama Rokicka
Koordynacja scen intymnych: Aleksandra Osowicz
Reżyseria światła: Daria Kopiec
Realizacja światła: Michał Wawrzyniak
Realizacja dźwięku: Tomasz Bienek
Wykonanie elementów scenograficznych i obsługa sceny: Krzysztof Kowolik, Bartosz Napieracz

Koordynacja: Marcelina Kubies, Alicja Kubies, Agnieszka Kasprzyk
Promocja: Marcelina Kubies, Alicja Kubies
Kierownik prób: Paweł Urbanowicz
Asystent z obsady: Weronika Gotowska

Premiera: 7 marca 2025 | 19:00
Bytomski Teatr Tańca i Ruchu ROZBARK

W spektaklu wykorzystano tragedię Eurypidesa „Bachantki” w tłumaczeniu Jerzego Łanowskiego, „Kołysankę dla okruszka” Agnieszki Osieckiej, „Miłość od pierwszego wejrzenia” Wisławy Szymborskiej, „Kwaterunki” Kazimiery Iłłakowiczówny oraz fragmenty „Nie trzeba być Komnatą” Emily Dickinson w tłumaczeniu Stanisława Barańczaka, a także wiersze Safony w tłumaczeniu Jana Pietrzyckiego. Studenci, których autorskie teksty są użyte w scenariuszu: Angelika Bosacka, Ewa Kowalczyk, Weronika Manowska, Zuzanna Meyer, Paulina Michalska, Aleksander Mitura, Agata Skucińska, Weronika Gotowska

Obsada

Obsada: Eliza Bilska, Julia Bodziony, Angelika Bosacka, Artur Gołuch, Weronika Gotowska, Nadine Gregor, Rafał Karnicki, Natalia Koper, Ewa Kowalczyk, Weronika Manowska, Zuzanna Meyer, Paulina Michalska, Aleksander Mitura, Michalina Pitry, Aleksandra Płużyczka, Agata Skucińska, Dawid Sozański, Michelle Stolarek

  • Portret młodego mężczyzny na czarnym tle i w czarnym stroju. Mężczyzna ma jasne. podkreślone czarną kredką oczy i mocno zaciśniętą szczękę, przez co uwydatnione są kości policzkowe a usta zmieniły się w cieniutki pasek pod wąsem. Mężczyzna ma splecione dłonie, na jednej z nich widoczny czarny pierścień. Strój odkrywa ramiona mężczyzny.
    Rafał Karnicki
    KADMOS
  • Portret młodej kobiety na czarnym tle i w czarnym stroju. Kobieta ma wystraszony wyraz twarzy, jeden palec przystawia do ust pokazując, aby być cicho. Na makijaż składają się kropki nad jedną z brwi, oraz pod jednym okiem. Włosy są spięte i niewidoczne. Na strój składają się kaptur oraz podziurawiona kamizelka przypominająca żebra.
    Michalina Pitry
    AUTONOE
  • Portret młodej kobiety na czarnym tle i w czarnym stroju. Kobieta ma na głowie siateczkę zdobioną srebrnymi kamyczkami. Ma na sobie t-shirt ze srebrnym napisem (widoczne literki SOR, reszta zasłonięta przez ręce). Na rękach ma cekinowe rękawiczki. Ręce są w bokserskiej pozycji, przygotowane do ataku. Dziewczyna ,a ciemnie oczy podkreślone eyelinerem oraz ciemną szminkę.
    Nadine Gregor
    INO
  • Portret młodej kobiety na czarnym tle i w czarnym stroju. Kobieta ustawiona jest bokiem, twarz ma skierowaną do obiektywu. Ma na sobie czarny top i tiulowe rękawiczki. Jej ciemne oczy podkreślone są eyelinerem, a duże usta ciemną szminką. Od ust do brody biegnie ciemna kreska. Jedną z rąk kobieta ciągnie się za włosy splecione w drobne warkocze.
    Weronika Manowska
    AGAUE
  • Portret młodego mężczyzny na czarnym tle i w czarnym stroju. Mężczyzna ma uniesioną dłoń w czarnej rękawiczce z cekinami na wysokości klatki piersiowej, palec wskazujący i kciuk są złączone. Pod dłonią widać, że na marynarce mężczyzna ma założony gorset a pod nią na jego ciele widoczne są napisy w języku angielskim (m.in. "you love him", "use you were|, "I was you", "my hair and", "she said", itp.). Jego twarz jest pociągła, włosy zaczesane do tyłu, jasne niebieskie oczy są podkreślone czarną kredką. Jego twarz nie zdradza żadnych emocji.
    Dawid Sozański
    PENTEUS
  • Portret młodej kobiety na czarnym tle i w czarnym stroju. Połowa jej twarzy zasłonięta jest przez trzymany w jej dłoniach miecz. Kobieta ma czarne kropki na czole, oczy podkreślone eyelinerem na linii rzęs i powiece oraz czarne wargi. Ma na sobie marynarkę z zdobionym srebrnymi ozdobami kołnierzem i bez lewego ramienia, oraz rękawiczki bez palców z ćwiekami. Włosy ma spięte w dwa cienkie warkocze.
    Paulina Michalska
    SĘDZINA / GAJA / IZYDA
  • Portret młodego mężczyzny na czarnym tle i w czarnym stroju. Mężczyzna ma odchyloną do tyłu głowę, zarost i loki. Jego oczy podkreślone ciemną kredką są przymrużone a usta delikatnie rozchylone. Lewa ręka dotyka delikatnie głowy, prawa zaciśnięta jest na włochatym kołnierzu czarnego płaszcza. Na szyi widoczny czarny materiał na sprzączki i srebrny łańcuch.
    Aleksander Mitura
    ZEUS
  • Portret młodej kobiety na czarnym tle i w czarnym stroju. Ma ciemne włosy, usta, oczy porkeślone ciemnym cieniem oraz eyelinerem. Jedną dłonią przytrzymuje skronie, drugą ręką obejmuje głowę. Ma na sobie czarne futro i czarne, skórzane rękawiczki bez palców. Lewa część jej ciała jest lekko odsłonięta.
    Ewa Kowalczyk
    HERA
  • Portret młodej kobiety na czarnym tle i w czarnym stroju. Kobieta ma jasne włosy odgarnięte do tyłu, grzywkę, kolczyk w nosie, jasne oczy podkreślone eyelinerem oraz przedzielone kreską w połowie usta. Jedną ręką trzyma żabot koszuli ze srebrną broszką. Drugą ręką przytrzymuje się w pasie. Na dłoniach ma czarne, skórzane rękawiczki. Jej twarz nie wyraża żadnych emocji.
    Aleksandra Płużyczka
    EUROPA / POSŁAŃCZYNI II
  • Portret młodej kobiety ubranej na biało na białym tle. Kobieta ma ciemne oczy i śniadą karnację, oraz ciemne włosy przylizane do tyłu. Ma na sobie strój z piór i organzy. Jej ręce są uniesione, wargi lekko rozchylone.
    Michelle Stolarek
    AFRODYTA / KYPRIS
  • Portret młodej kobiety ubranej na biało na białym tle. Kobieta ma ciemne oczy i włosy oraz śniadą karnację. Ma na sobie strój pełen koronek i pereł (top, rękawki od połowy przedramion do nadgarstków, czepek). Prawą ręką obejmuje swoje lewe ramię, lewą dłonią podbiera delikatnie podbródek. Jej różowe, drobne usta są delikatnie rozchylone a duże oczy podkreślone białym eyelinerem wydają się zamglone, zamyślone choć skierowane prosto w obiektyw aparatu.
    Eliza Bilska
    HARMONIA
  • Portret młodej kobiety ubranej na biało na białym tle. Szatynka ma długie, kręcone włosy, pomalowane błyszczykiem usta i biały makijaż oczu. Oczy są delikatnie zmrużone a usta rozchylone. Dłonie opierają się na piersiach kobiety, jej głowa jest odchylona do tyłu. Jej poza i mimika mają podtekst. Na włosach widoczny kawałek białego czepka, koszulka pełna jest srebrnych cekinów.
    Weronika Gotowska
    SEMELE
  • Portret młodej kobiety ubranej na biało na białym tle. Kobieta ma krótkie włosy, mocno zarysowaną trójkątną szczękę i podkreślone czarną kredką zielone oczy. Prawą ręką ciągnie się za srebrną kolię zawieszoną na jej szyi. Ma na sobie bluzkę z krótkim rękawem i rękawiczki ze srebrnymi ćwiekami. Ma pewną siebie pozę i wyraz twarzy.
    Zuzanna Meyer
    DIONIZOS
  • Portret młodej kobiety ubranej na biało na białym tle. Kobieta ma ciemne, długie włosy, pojedyncze kosmyki splecione są w cienutkie warkocze. Jej twarz jest poważna, na powiekach i pod oczami widoczne białe kreski z eyelinera. Kobieta ma na sobie ponczo z golfem, cekinowe srebrne rękawiczki oraz srebrny naszyjnik - węża.
    Angelika Bosacka
    DEMETER
  • Portret młodej kobiety ubranej na biało na białym tle. Kobieta ustawiona jest bokiem, głową i ramionami prawie opiera się o prawą krawędź kadru. Ma rude kręcone włosy, ciemne oczy, trzy białe kropki na lewej skroni i duże, pomalowane czerwoną szminką usta. Prawą rękę unosi nad głową, lewą trzyma delikatnie uniesioną przed twarzą. Ma na sobie biały kołnierz z perłami oraz organzowo-futerkową bluzkę. Jej twarz nie wyraża żadnych emocji.
    Natalia Koper
    PERSEFONA
  • Portret młodej kobiety ubranej na biało na białym tle. Kobieta ma na sobie biały stanik oraz tiulową narzutkę z białymi perłami i białe rękawiczki. Lewą rękę opiera nad swoim pępkiem, prawą trzyma na wysokości klatki piersiowej. Jasnymi oczami podkreślonymi białym eyelinerem patrzy prosto w obiektyw, delikatnie się uśmiecha.
    Agata Skucińska
    REJA / IZYDA / MARIA MAGDALENA
  • Portret młodego mężczyzny ubranego na biało na białym tle. Mężczyzna ma na sobie wzorzystą koszulę oraz kołnierz zdobiony srebrnymi kamieniami i koralikami. Ma krótko ścięte włosy, jasne oczy. Pod okiem ma kreskę zrobioną eyelinerem przypominają skrzydło. W obu dłoniach trzyma strzałę, którą liże tuż pod piórem.
    Artur Gołuch
    EROS / POSŁANIEC I
  • Portret młodej kobiety ubranej na biało na białym tle. Kobieta ma uniesione dłonie w białych rękawiczkach bez palców na wysokości klatki piersiowej. Złączone palce wskazujące i kciuki tworzą kształt trójkąta. Kobieta ma jasne oczy i włosy, spięte w cienkie warkocze. Jej twarz jest zrelaksowana i emanuje od niej spokój.
    Julia Bodziony
    TEJRESJAS

Opis spektaklu

„Spektakl dyplomowy inspirowany Eurypidesem to opowieść o zemście, o potrzebie bycia widzianym i energii seksualnej jako siły życiowej. Dionizos i Penteus reprezentują skrajne postawy. Dionizos swoją ekspansją seksualną zawstydza Penteusa. Jego działania oparte są na brawurze, prowokacji, natomiast Penteusa na lęku. Obaj reprezentują działania reaktywne wobec sytuacji, które ich spotykają. Są uwikłany w konflikty rodzinne i świadomie bądź nieświadomie wchodzą w rozgrywki, których podłożem jest chęć władzy. „BACHANTKI” to spektakl o roli tajemnicy w rodzinie i jej konsekwencjach, które obciążają cały ród. Ciężar tajemnicy sprawia, że członkowie rodziny nieświadomie przejmują pewną część bólu, rozpaczy, żalu, który nie może zostać otwarcie wyrażony. A to sprawia, że wewnętrzne konflikty narastają wewnątrz członków rodziny i społeczności, dochodząc do eskalacji i rozładowania, często niosącego tragiczne skutki. Energia seksualna wówczas zostaje przekierowana właśnie na rozładowanie emocjonalne napięć, a nie na wyrażanie miłości i szczęścia.”

Choreografka Daniela Komędera wraz z reżyserką Darią Kopiec, kompozytorką Aleksandrą Gronowską i zespołem aktorskim reinterpretują tekst, patrząc ze współczesnej strony na tematy zawarte w klasycznej tragedii takie jak boskość w człowieku, odwet, namiętność, walka, pożądanie, lęk czy zawiść. Przypatrują się roli ofiary jako zakamuflowanej formie zemsty.

Uwaga: Spektakl przeznaczony dla widzów 16+.

Dofinansowano ze środków Funduszu Popierania Twórczości ZAiKS.

Zdjęcia ze spektaklu

  • Grupa młodych, uśmiechniętych tancerek na ciemnej scenie. Ubrane w białe zwiewne stroje i białe tenisówki kobiety są w trakcie wykonywania choreografii. Ułożenie ich nóg rozmytych w ruchu przypomina kankan.
  • Zdjęcie przedstawia 14 osób na scenie, podzielonych na dwa plany. Grupa osób znajduje się z tyłu, na czarno-białym stole, za nimi ciemność. 4 kobiety stoją i trzymają się za ręce, ich twarze są rozbawione. Przed nimi na stole siedzą 4 inne młode kobiety w różnych, swobodnych pozycjach. W centrum kadru, przed stołem stoi rudowłosa kobieta uśmiechająca się szeroko. Na pierwszym planie 4 osoby unoszą w powietrzu osobę w okularach. Ich twarze są rozbawione, ruchy frywolne, trwa zabawa.
  • Ciemna scena, podłoga podzielona w centrum kadru na pół - od lewej czarna, od prawej biała. Na scenie widoczna grupa młodych osób ustawionych w rzędzie, obejmujących się w talii jak do tańca sirtaki (tzw. grek zorba). Są ustawieni na zmianę osobą ubraną na czarno i osobą ubraną na biało jak na szachownicy. Przed nimi, w środkowo-prawej części kadru widoczny tańczący samotnie mężczyzna w tiulowej spódnicy i blond-peruce. Jego głowa jest odchylona do tyłu, oczy są przymknięte, usta szeroko otwarte niczym w transie/śnie na jawie. Światło buduje na jego twarzy mocne cieniste wgłębienia, przez to jego twarz przypomina bardziej posąg niż ludzkie lico. Mężczyzna prawą ręką obejmuje swoje lewe ramię.
Fot. Kama Rokicka.
  • Ekstatyczny taniec. Młode aktorki tańczą w okręgu wokół mężczyzny w blondperuce. Widoczna jedna twarz kobiety po lewej stronie - jej wyraz jest złowieszczy. Mężczyzna uwieczniony jest w skoku, jego ręce są szeroko rozłożone, włosy z peruki rozwiane, a odchylona mocno do tyłu głowa z szeroko otwartymi ustami i nieobecnym spojrzeniem przywodzą na myśl obraz "Krzyk" Edvarda Muncha.
  • Zastygnięte niczym posągi postaci na scenie tworzące ciekawą kompozycję, z jednej strony przywodzącej na myśl obraz "Ostatnia wieczerza" Leonarda da Vinci czy rodzinną fotografię, z drugiej łańcuch lub kostki domina. Od lewej na konstrukcji-stole stoi ciemnoubrany mężczyzna. Mężczyzna całuje w głowę i obejmuje czule opadającą na niego młodą kobietę w białej sukni. O wysuniętą do tyłu nogę kobiety oparta jest półleżąca ubrana w czarny t-shirt inna młoda kobieta. Na niej słania się ubrany na biało mężczyzna z jedną nogą wspartą na ziemi. Na mężczyznę kładzie się ubrana w czarne futro i lateksowy stanik kobieta. O jej nogi opiera się młoda kobieta w pozycji półsiedzącej, jej broda jest dumnie uniesiona ku górze a jedną z rąk podaje kolejnej osobie. Jest to widoczna z profilu postać w białym kombinezonie, jej twarz jest niewidoczna, zwrócona ku opisanym już sylwetkom. Swoją dłonią dotyka czoła kolejnej młodej kobiety, wygiętej do tyłu, z wzrokiem skierowanym na sufit. Kobieta ta siedzi na ubranej w białe tiule młodej szatynce stojącej na czworakach. Ta kobieta patrzy z kolei w dół na rudowłosą kobietą w białej sukni leżącej na ziemi. W prawym rogu za nimi wszystkimi widoczna kobieta w białej koronie-wieńcu i białej sukni, trzymającej przed sobą na konstrukcji biały tiul.
  • Stojące w wężyku postaci znikające stopniowo w mroku układają się w coś na kształt płynącej fali. Ich twarze są poważne, oczy spoglądają w dal niewidzącym wzrokiem. Pierwsze dwie osoby - młoda krótkościęta kobieta w białym komplecie i mężczyzna w nudowej koszulce z napisami - są bardzo dobrze oświetlenii odchyleni tak samo w prawą stronę. Kolejne trzy osoby - młode długowłose kobiety - również są tak samo ułożone a ich twarze są w połowie zacienione i w połowie oświetlone. Pozostałe postaci znajdujące się na wysokości ich bioder są pochylone, znikają w mroku.
Fot. Grzegorz Krzysztofik

Specjalne podziękowania dla:

Teatru Zagłębia w Sosnowcu za wsparcie spektaklu przez krawcowe #szyjemyzkulturą

Działdowskiego Bractwa Rycerskiego za wypożyczenie rekwizytów do spektaklu

Partnerzy

Herb miasta Bytom, składa się z dwóch części. Po lewej stronie na białym tle czarna sylwetka widoczna profilem w hełmie i z kilofem w rękach, na brzegu czarne kamienie-węgiel. Po prawej stronie złota grafika orła na niebieskim tle.